Czym się charakteryzuje rozwód z orzeczeniem o winie?

Otóż sąd wtedy ustala który z małżonków ponosi winę za rozpad małżeństwa. Może ustalić, że ponosi ją jeden z małżonków lub że ponoszą winę oboje małżonkowie. Nie bada kto ponosi winę bardziej lub mniej. O winie możemy mówić wtedy, gdy następuje naruszenie obowiązków wynikających z przepisów oraz zasad współżycia społecznego, czyli godziwego postępowania, co prowadzi do trwałego rozpadu pożycia małżeńskiego. Obowiązki wymienione są w Kodeksie rodzinnym i opiekuńczym, dochodzi też do tego obowiązek wierności i wzajemnej pomocy – także finansowej. Do zawinionego działania lub zaniechania najczęściej zalicza się: zdradę, porzucenie małżonka bez wyraźnego powodu, pijaństwo lub inny nałóg, agresję werbalną i fizyczną, uchylanie się od pracy oraz pokrywania kosztów utrzymania dzieci i domu. Winę należy udowodnić, dowodami mogą być zeznania świadków, maile, SMS-y, historia rozmów na Facebook, portalach randkowych czy innych mediach społecznościowych, raporty policyjne, obdukcje lekarskie.

Czasami warto o ustalanie winy w rozpadzie małżeństwa zabiegać, gdyż ma to znacznie przy ustalaniu alimentów, a może mieć też znaczenie przy podziale majątku. Np. w takim wypadku gdy drugi z małżonków jest uznany za wyłącznie winnego alimenty mogą być zasądzone dożywotnio.

Często gdy dojdzie już do rozwiązania małżeństwa przez rozwód pojawia się problem podziału majątku wspólnego. Czym jest majątek wspólny? Otóż zazwyczaj są to wszystkie składniki majątkowe które strony nabyły w czasie trwania wspólności ustawowej małżeńskiej, a które istniały na dzień rozwiązania małżeństwa, a nie podlegają wyłączeniu z tego majątku na zasadach szczególnych, np. nie pochodzą z majątku odrębnego jednego z małżonków albo z pieniędzy uzyskanych ze sprzedaży składnika majątku pochodzącego z majątku odrębnego jednego z współmałżonków.

W jaki sposób dokonuje się takiego podziału? Można to zrobić w przypadku zgody obu małżonków przed notariuszem w drodze aktu notarialnego albo w razie braku zgody obu małżonków w ramach postępowania o podział majątku wspólnego i zniesienie współwłasności. W jaki sposób sąd dokonuje takiego podziału? Sąd może znieść współwłasność wspólnej nieruchomości poprzez przyznanie jej jednemu z byłych małżonków na wyłączną własność za spłatą drugiego byłego małżonka lub może nakazać sprzedaż tego mieszkania i podział środków uzyskanych z tej sprzedaży.

W postępowaniu sądowym jest możliwe ustalenie nie równych udziałów w majątku wspólnym, np. 3/1 i 1/4 lub 2/3 i 1/3, w sytuacji gdy wykaże się że przyczyniło się w  większym stopniu  do powstania tego majątku i gdy zasady współżycia społecznego za tym przemawiają.

Jakie są zalety, a jakie wady wyroku o rozwód bez orzekania o winie? I co musi być spełnione by taki wyrok mógł wydać sąd?

Niewątpliwa zaletą wydania przez Sąd wyroku rozwodowego bez orzekania o winie stron jest szybkość postępowania, gdyż tego typu sprawy kończą się podczas jednej rozprawy.

Oznacza to też dużo mniejsze koszty takiego postępowania. Wadą tego jest jednak to,     że koszty postępowania sąd dzieli po połowie pomiędzy stronami, podczas gdy przy wyroku z orzeczeniem o winie to strona przegrywająca będzie obciążona całością kosztów postępowania. Ma to też znaczenie dla ewentualnego obowiązku alimentacyjnego jednego z współmałżonków wobec drugiego współmałżonka. Przy rozwodzie bez orzekania o winie obowiązek ten trwa maksymalnie 5 lat, podczas gdy przy wyroku z orzekaniem o winie, gdy drugi współmałżonek zostanie uznany za wyłącznie winnego obowiązek ten może być dożywotni. Możliwość odstąpienia od orzekania o winie przewiduje art. 57 § 2 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. W przypadku złożenia takiego wniosku przez obie strony sąd odstąpi od ustalania orzekania o winie stron w rozpadzie małżeństwa i orzeknie że żaden z współmałżonków nie ponosi winy za rozpad małżeństwa.

Jednymi z najczęstszymi sprawami w sądzie są sprawy rozwodowe. Nie zawsze jednak są powszechnie znane warunki jakie musza być spełnione, by rozwód mógł być orzeczony.

Otóż, aby sąd mógł orzec o rozwodzie, muszą wystąpić tzw. przesłanki pozytywne, czyli okoliczności świadczące o tym, że nastąpił faktyczny rozpad życia małżeńskiego. Do takich należy zaliczyć trwały i zupełny rozkład pożycia małżeńskiego.

Co należy przez to rozumieć? Otóż w praktyce sądowej  warunki te uważa się za spełnione, gdy: ustało współżycie pomiędzy małżonkami, strony nie prowadza wspólnego gospodarstwa domowego oraz ustały pomiędzy nimi więzi uczuciowe i emocjonalne Ponadto nie może wystąpić żadna z przesłanek negatywnych, czyli tych, które świadczą o tym, że małżeństwo wciąż żyje razem, a męża i żonę łączą bliskie relacje. Wśród przesłanek negatywnych nie wymienia się jednak braku zgody na rozwód ze strony jednego z małżonków, co oznacza, że brak takiej zgody nie jest formalną przeszkodą do rozwiązania małżeństwa. Przeszkodą rozwodową mogą być za to inne kwestie: dobro wspólnych małoletnich dzieci stron postępowania, żądanie rozwodu jedynie przez winnego rozpadowi małżeństwa, a także inne przypadki, w których rozwód mógłby być sprzeczny z zasadami współżycia społecznego (np. rozwodu żąda mąż ciężko chorej kobiety, a ona nie wyraża na niego zgody, gdyż pozostałaby bez opieki i środków do życia). Wszystkie te sytuacje wynikają z art. 56 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego (Dz. U. z 2012 r. poz. 788).